Osmanlı İmparatorluğu’nda 19. yüzyıl ortalarında emekçilerin yaşam koşullarıyla ilgili ilginç bilgiler Nazım Hikmet Kültürevi Balaban Salonu’nda düzenlenen bir söyleşide ele alındı.
Tarihi bir derinliğe sahip olan Osmanlı toplumunda, o döneme ait emekçi portresi İngiliz belgeleri üzerinden masaya yatırıldı. Bursa ve İstanbul’daki dönemi anlatan Elçin Arabacı, Bursa’da sanayileşme sürecinin başlangıcında, nüfus bakımından orta ölçekli bir ticaret merkezi olduğunu belirtti. O dönemde, güç isteyen inşaat ve madencilik gibi mesleklerin daha fazla kazanç sağladığına dikkat çekti.
Bursa’daki ipek fabrikalarında kadın işçilerin daha çok tercih edildiğini vurgulayan Arabacı, kadınların erkeklere kıyasla oldukça düşük ücret aldığını ifade etti. Kadın işçilerin günlük kazancının 3 kuruş olduğunu belirten Arabacı, erkek işçilerin ise yaklaşık olarak 22,60 kuruş kazandığını aktardı.
Fabrikalarda çalışan çocuk işçilerin de olduğunu söyleyen Arabacı, o yıllarda en düşük ücreti alanların çıraklar olduğunu dile getirdi. Aynı dönemde bir duvarcı ustasının bir günde kazandığı parayla 8 kilodan fazla dana eti alabileceğini paylaştı.
Çalışma saatleriyle ilgili bilgiler veren Arabacı, mesai saatlerinin gün doğumundan gün batımına kadar devam ettiğini ifade etti. Bu sürenin yaz aylarında 12 saate kadar ulaştığını, kış aylarında ise 8 saat civarında olduğunu belirtti. Zanaatkar veya esnaf olanların sık sık molaya çıkma şansı bulunduğunu ancak fabrikalarda çalışan kadınların böyle bir imkanının olmadığını dile getirdi. Uzun süre kapalı alanlarda çalışan kadınların D vitamini eksikliğinden kaynaklı hastalıklar yaşadığını ve bazılarının bunun ölümle sonuçlandığını aktardı.
Hibya Haber Ajansı